święci Cyryl i Metody

 Święty Cyryl, a właściwie Konstanty (Cyryl to imię zakonne) i święty Metody (a właściwie Michał - patrz wyżej) byli braćmi. Żyli w IX wieku, obaj byli zakonnikami, Metody był biskupem. Mieszkali sobie gdzieś na terenach dawnego Bizancjum i w naszym rozumieniu należeli do Kościoła Wschodniego - z tym, że w IX wieku (o, szczęśliwe czasy!) był ciągle jeszcze tylko jeden Kościół. Przynajmniej formalnie. :P

Cyryl i Metody znani są głównie z pracy misyjnej wśród Słowian wschodnich, na terenie dzisiejszej Bułgarii i Moraw. Cyryl przetłumaczył im Pismo Święte na język starocerkiewnosłowiański (zwany na studiach humanistycznych scs-em i nauczany do dziś, do dziś obowiązujący także w liturgii Kościołów Wschodnich). Bracia wymyślili do zapisu tego języka specjalny alfabet, na cześć Cyryla nazwany cyrylicą - dawna cyrylica służy właśnie do zapisu scs-u i wygląda jakoś tak (to, oczywiście, Ojcze nasz):

To samo pismo można do dziś zobaczyć na dawnych prawosławnych nagrobkach

i w miejscach hm bardziej niezwykłych, jak na butelkach mołdawskiego wina :):

 Z tego pisma (można wyguglać zestawienie liter i ich wymowę) wyewoluowały dalsze alfabety wschodnie, w tym współczesne alfabety rosyjski, ukraiński, bułgarski i parę innych. W dzisiejszym znaczeniu "cyrylica" to "ruskie litery", inaczej "bukwy". :)


W ramach inkulturacji, którą bracia wprowadzili, zanim stała się modna, powstał obrządek słowiański w Kościele. Z tego powodu Cyryl i Metody nieźle obrywali po nosie, ale w końcu papież uznał ich księgi liturgiczne i zezwolił na święcenia słowiańskich księży.

Po śmierci braci obrządek słowiański zdelegalizowano, oficjalnie wprowadzono obrządek łaciński - ale, jak widać, ten słowiański miał mocną siłę przebicia i ostał się. A święci Cyryl i Metody, mianowani przez Jana Pawła II Patronami Europy, malowani są często ze zwojem zapisanym "wschodnim" pismem.

Kościół obchodzi święto Cyryla i Metodego w dniu 14 lutego.